Küresel piyasalarda son dönemde artan "yüksek değerleme" endişeleri yatırımcıları tedirgin ediyor. Özellikle yapay zeka ve teknoloji şirketlerinin hisselerinin aşırı değerlendiği ve yakın zamanda bir düzeltme yaşanabileceği öngörüleri piyasalarda negatif bir seyre neden oluyor. Bugün ABD'de açıklanacak ADP özel sektör istihdamı raporu yatırımcıların yakından takip ettiği bir veri olacak.

Piyasaları Etkileyen Faktörler

Küresel pay piyasalarında yatırımcıların odağı, ABD-Çin arasındaki ticaret anlaşmazlıklarında çözüme ulaşılacağına dair iyimserlikten, teknoloji hisselerinde yaşanabilecek bir düzeltmenin genele yayılabileceği endişesine doğru kaydı. Wall Street yöneticilerinin piyasalarda düzeltme olabileceği uyarısı yatırımcıların risk iştahını törpüledi. Ayrıca, ABD'de hükümetin yeniden açılma sürecinin sonuçlanamaması, ekonomik veri akışında gecikmelere neden oluyor. Tarım dışı istihdam verisinin yüksek ihtimalle açıklanmayacak olması, yatırımcıların ülke ekonomisinin gidişatına yönelik bilgi edinmesini kısıtlıyor ve ABD Merkez Bankası'nın (Fed) adımlarına yönelik beklentilerin şekillenmesini zorlaştırıyor.

Analistler, bugün yayımlanacak ADP özel sektör istihdam verilerinin, ABD ekonomisinin gidişatına ilişkin önemli göstergeler sunması nedeniyle yatırımcıların odağındaki başlıca gündem maddelerinden biri olduğunu belirtiyor. Söz konusu verilerden alınacak sinyallerin Fed'in atacağı adımlara yönelik ipuçları sağlayabileceği kaydediliyor. Geçtiğimiz ay Fed Başkanı Jerome Powell'ın "Aralık ayına ilişkin faiz indiriminden uzağız" mesajı, piyasalarda Fed'e yönelik gevşeme öngörülerini azaltırken, Fed yetkililerinden gelen "temkinli" mesajlar da bu görünümün pekişmesinde rol oynadı.

Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in aralık ayında yüzde 73 ihtimalle politika faizini 25 baz puan indirmesi beklenirken, bankanın gelecek yılda ise toplamda 2 faiz indirimine gitmesi tahmin ediliyor. ABD Yüksek Mahkemesi'nde bugün, ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük vergilerini Uluslararası Acil Ekonomik Güçler Yasası (IEEPA) kapsamındaki yetkilerini aşarak getirip getirmediğine ilişkin sözlü duruşma yapılacak.

Altın ve Petrol Piyasalarındaki Durum

Bu gelişmeler tahvil ve pay piyasalarındaki fiyatlamalara yansırken, altına olan talep güçlendi. ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi dün yüzde 4,09'a inerken, şu sıralarda ise gerilemeye devam ederek yüzde 4,07'de bulunuyor. Dolar endeksindeki güçlenme de dikkati çekiyor. Doların diğer para birimleri karşısındaki değerini ölçen endeks, dün Fed'in faiz indirim sürecine ilişkin belirsizliklerle ağustos ayından bu yana ilk kez 100,2 seviyesini gördü. Dolar endeksi yeni işlem gününde ise yüzde 0,1 düşüşle 100,1 seviyesinde. Güçlü doların altının alternatif maliyetini artırmasına karşın, küresel cephede artan riskler altın talebini destekliyor. Altının ons fiyatı şu sıralarda yüzde 0,8 artışla 3 bin 970 dolarda bulunuyor. Brent petrolün varili de yüzde 0,2 yükselişle 64,3 dolarda işlem görüyor.

Analistler, Fed'in faiz indirimlerine ilişkin öngörüler gücünü kaybetse de hala masada olduğunu ve bunun altın fiyatlarını desteklediğini belirterek, hisse senedi piyasalarındaki sert düşüşlerden dolayı yatırımcıların altın ve tahvil gibi güvenli liman varlıklara talebinin artabileceğini söyledi. Merkez bankalarının altın alımlarına devam etmesinin de orta vadede altın fiyatlarını destekleyebileceği öngörülüyor.

Teknoloji Şirketlerinde Düşüş

Dünya genelinde hızlanan bilanço sezonu da yatırımcıların odağında bulunuyor. Pazartesi piyasaların kapanışının ardından bilançosunu açıklayan yapay zeka alanındaki öne çıkan şirketlerden Palantir Technologies’in hisseleri, finansal sonuçlarının beklentileri aşmasına ve tahminlerden güçlü bir gelir öngörüsünde bulunmasına rağmen yaklaşık yüzde 8 değer kaybetti. Ulaşım uygulaması Uber'in hisseleri de üçüncü çeyrek gelirinin beklentilerin üzerinde gelmesine rağmen yüzde 5,1 düştü. Bu gelişmelerle, New York Borsası'nda dün S&P 500 endeksi yüzde 1,17, Nasdaq endeksi yüzde 2,04 ve Dow Jones endeksi de yüzde 0,53 geriledi. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni güne de negatif başladı.

Avrupa ve Asya Borsalarındaki Durum

Avrupa borsaları dün satış ağırlıklı seyrederken, gözler bugün ABD'deki istihdam raporunun yanı sıra Avro Bölgesinde açıklanacak eylül ayı Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) verisi yakından takip edilecek. Analistler, Fed'in faiz görünümüne ilişkin tahminler ve ABD'de teknoloji şirket hisselerinin aşırı değerlemesine yönelik endişelerin Avrupa'daki negatif görünümde etkili olduğunu belirterek, bölgedeki siyasi ve jeopolitik gelişmelerin de yatırımcı kararlarını yönlendirdiğini kaydetti.

Asya borsalarında Çin hariç satış ağırlıklı bir görünüm hakimken, bölgedeki haber akışına göre Çin, 10 Kasım'dan itibaren ABD ürünlerine uygulanan yüzde 24'lük gümrük tarifesini bir yıl askıya alacak. ABD'deki teknoloji hisselerine yönelik düzeltme yaşanabileceğine dair değerlendirmeler bölge piyasalarında satış baskısı oluşumuna neden olurken, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 6'nın üzerinde değer kaybettikten sonra toparlandı. Bölgede bugün açıklanan verilere göre, Çin'de hizmet sektöründe yavaşlama görüldü.

Küresel piyasalardaki "yüksek değerleme" endişeleri ve ABD'de açıklanacak istihdam verileri yatırımcıların dikkatle izlediği gelişmeler olmaya devam ediyor. Teknoloji hisselerindeki olası bir düzeltme ve Fed'in faiz politikalarına ilişkin belirsizlikler piyasaların yönünü belirleyecek önemli faktörler olarak öne çıkıyor. Yatırımcıların bu süreçte dikkatli ve temkinli hareket etmeleri öneriliyor.