Antik Roma'da uygulanan en ağır cezalardan biri olan "Damnatio Memoriae" (Hafızanın Lanetlenmesi),günümüzde farklı bir şekilde karşımıza çıkıyor. İktidarın, kişiyi bedenen değil, hafızalardan silmeye yönelik bu cezası, muhalif politikacılar için senato kararıyla uygulanırdı. Heykeller yıkılır, mozaiklerdeki yüzler kazınır, yazıtlardaki isimler silinirdi. Amaç, sadece bir insanı değil, bir izi, bir umudu ortadan kaldırmaktı.

AKP'nin "Yeni Roma" Hamlesi

Günümüzde, "Yeni Roma" olarak nitelendirilen İstanbul'da, başsavcılık senatonun yerini almış durumda. İddialara göre, Ekrem İmamoğlu'nun hafızalardan silinmesi için benzer bir karar alınmış. Metrolardan fotoğraflarının kaldırılması, afişlerdeki gülümsemesinin yok edilmesi, otobüslerdeki sesinin kısılması gibi uygulamalarla İmamoğlu'nun görünmez kılınması hedefleniyor.

Ancak, bu durumun paradoksal bir etki yarattığı da bir gerçek. İmamoğlu'nun heykeli olmadığı için kırılamaz, mozaiklere işlenmediği için kazınamaz. Aksine, bu ismin mabedi halkın yüreğinde ve her silme girişimi, o ismi daha da derinlere kazıyor. Çünkü bazı sesler megafonlardan kesilse bile, fısıltıya dönüşür, sonra haykırış olur.

Sansürün Gücü ve Efsaneleşme Riski

AKP iktidarı, 2025 model bir Damnatio Memoriae uyguluyor gibi görünse de, tarihin ironik bir cilvesiyle karşı karşıya. Sansür, en iyi arşivcidir. Yasak, bir fikrin en güçlü reklamıdır. Unutturmaya çalıştığın ne varsa, merak edilir. Susturduğun ne varsa, dinlenir. Bugün İmamoğlu'nu görünmez kılmak isteyenler, aslında onun efsaneleşmesine zemin hazırlıyor olabilirler.

Tamam afişleri yırtın, adını susturun, fotoğrafları silin. Ama dikkat edin! Bazen unutturmak isterken, efsane yazarsınız. Unutulmamalıdır ki, tarih laneti yutan değil, laneti anlatandır. Sejanus'u unutturmak istediler, Tacitus yazdı. Domitianus'u kazıdılar ama mermer susmadı. Troçki'yi fotoğraflardan sildiler, kalemi sayfalarda kaldı. Hatşepsut'un tapınaklarını yıktılar, şimdi turist kuyruğunda bekleniyor.

Sonuç olarak, AKP'nin İmamoğlu'nu hafızalardan silme çabası, ters tepebilir ve onu daha da popüler bir figür haline getirebilir. Tarih, bu türden sansür girişimlerinin genellikle başarısızlıkla sonuçlandığını ve unutturulmak istenenlerin efsaneleştiğini gösteriyor. İmamoğlu'nun siyasi geleceği ne olur bilinmez, ancak bu olay, siyasi rekabetin sınırlarını ve hafızanın gücünü bir kez daha gözler önüne seriyor.