Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Şubat 2025 dönemine ilişkin Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verilerini açıkladı. Verilere göre, Türkiye'nin net UYP'si eksi 279 milyar dolar olarak gerçekleşti. Peki, bu düşüşün nedenleri neler? Dolar kurunun etkisi ne oldu? İşte detaylar!
UYP'deki Değişimler Neler?
Şubat 2025 itibarıyla Türkiye'nin yurt dışı varlıkları, 2024 yıl sonuna göre yüzde 0,1 azalışla 378,2 milyar dolar olarak belirlendi. Yükümlülükler ise yüzde 1,5 azalışla 657,2 milyar dolar olarak kaydedildi. Bu durum, Türkiye'nin net UYP'sinin 9,7 milyar dolar azalarak eksi 279 milyar dolar seviyesine gerilemesine neden oldu.
- Doğrudan Yatırımlar: Yüzde 0,8 artışla 72,6 milyar dolar
- Diğer Yatırımlar: Yüzde 0,3 azalışla 136,2 milyar dolar
- Rezerv Varlıklar: Yüzde 0,3 azalışla 165,4 milyar dolar
Bankaların yabancı para cinsinden efektif ve mevduat varlıkları yüzde 4,4 artarak 39 milyar dolara yükselirken, Türk lirası mevduat yükümlülükleri yüzde 7,1 azalışla 23,1 milyar dolar oldu.
Dolar Kurunun Etkisi Ne Oldu?
Yükümlülükler incelendiğinde, doğrudan yatırımlar kaleminde BIST 100 endeksindeki azalış ve döviz kurlarındaki artışın etkisiyle yüzde 5,8 azalış yaşandı ve 169,6 milyar dolar seviyesine geriledi. Portföy yatırımları kalemi yüzde 0,1 yükselişle 128,3 milyar dolar, diğer yatırımlar kalemi ise yüzde 0,1 artışla 359,3 milyar dolar seviyesine çıktı. Dolar kurundaki dalgalanmalar, özellikle doğrudan yatırımlar üzerinde belirgin bir etki yarattı.
Döviz kurlarındaki artışın, şirketlerin döviz cinsinden borçlarını artırarak bilançolarını olumsuz etkileyebileceği unutulmamalıdır. Bu durum, yatırımcıların risk algısını yükselterek doğrudan yatırımların azalmasına yol açabilir.
Türkiye Ekonomisi İçin Ne Anlama Geliyor?
Net UYP'deki bu değişimler, Türkiye ekonomisi için önemli sinyaller taşıyor. Yurt dışı varlıklardaki azalma ve yükümlülüklerdeki artış, dış finansman ihtiyacının arttığına işaret edebilir. Bu durum, özellikle döviz kuru ve enflasyon üzerinde baskı yaratabilir. Ancak, doğrudan yatırımlardaki artış, Türkiye'nin yatırım çekme potansiyelinin devam ettiğini gösteriyor.
Türkiye'nin UYP'si, ekonomik istikrar ve büyüme hedefleri açısından yakından takip edilmesi gereken bir gösterge olmaya devam ediyor. Özellikle döviz kuru politikaları ve yatırım ortamının iyileştirilmesi, UYP'nin daha sağlıklı bir yapıya kavuşması için kritik öneme sahip.