Brent petrol fiyatlarındaki hareketlilik ve döviz kurundaki dalgalanmalar, akaryakıt fiyatlarını doğrudan etkilemeye devam ediyor. 24 Nisan 2025 tarihi itibarıyla motorin fiyatlarına yapılan 98 kuruşluk zam, araç sahiplerini derinden etkiledi. Bu zamla birlikte İstanbul'da motorinin litre fiyatı yaklaşık 45,36 TL seviyesine yükseldi.
Motorin Zammının Nedenleri
Motorin fiyatlarındaki bu ani yükselişin temel nedenleri arasında şunlar yer alıyor:
- Brent petrol fiyatlarındaki küresel dalgalanmalar
- Döviz kurundaki (özellikle dolar/TL) artış
- Türkiye'deki vergi politikaları
- Dağıtım şirketlerinin maliyetleri
Brent petrol fiyatları, dünya genelindeki arz ve talep dengesi, jeopolitik riskler ve ekonomik gelişmeler gibi birçok faktörden etkileniyor. Döviz kurundaki yükseliş ise, petrolün Türkiye'ye ithal maliyetini artırarak doğrudan akaryakıt fiyatlarına yansıyor.
Akaryakıt Fiyatları Nasıl Hesaplanıyor?
Akaryakıt fiyatları, çeşitli faktörlerin bir araya gelmesiyle belirlenir. Bu faktörler şunlardır:
- Ham Petrol Fiyatı: Akaryakıtın ana hammaddesi olan ham petrolün uluslararası piyasalardaki fiyatı.
- Döviz Kuru: Petrol ve akaryakıt ürünleri genellikle dolar üzerinden işlem gördüğü için, döviz kuru önemli bir etkendir.
- Vergiler: Akaryakıt üzerinden alınan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve Katma Değer Vergisi (KDV) gibi vergiler fiyatı artırır.
- Dağıtım ve Pazarlama Maliyetleri: Akaryakıtın rafineriden istasyonlara taşınması, depolanması ve pazarlanması gibi maliyetler de fiyata eklenir.
- Rekabet Koşulları: Dağıtım şirketleri arasındaki rekabet, fiyatların belirlenmesinde etkili olabilir.
Bu faktörlerin bir araya gelmesiyle oluşan akaryakıt fiyatları, pompa fiyatı olarak tüketicilere yansır.
Zammın Tüketiciye Etkisi
Motorine yapılan bu zam, özellikle taşımacılık sektöründe faaliyet gösteren işletmeler ve bireysel araç sahipleri için önemli bir maliyet artışı anlamına geliyor. Nakliye maliyetlerinin artması, dolaylı olarak diğer sektörlerdeki ürün ve hizmet fiyatlarına da yansıyabilir. Bu durum, enflasyon üzerinde de baskı oluşturabilir. Araç sahipleri, yakıt tasarrufu yapmaya, toplu taşıma araçlarını kullanmaya veya alternatif ulaşım yöntemlerine yönelmeye başlayabilirler.
