Biruni Üniversitesi'nin ağız kanseri araştırmasına TÜBİTAK'tan büyük destek geldi. Dr. Demet Erdağ'ın yürüttüğü proje, erken teşhis ve hedefli tedavi imkanı sunan bir nanosistem geliştirmeyi amaçlıyor. Bu yenilikçi yaklaşım, kanser tedavilerinde çığır açabilir.

Ağız Kanserinde Erken Teşhis Neden Önemli?

Ağız kanseri, dünya genelinde yaygın görülen ve tedaviye direnç gösterebilen bir kanser türüdür. Erken teşhis, tedavi başarısını önemli ölçüde artırır. Dr. Erdağ, proje fikrinin ağız yassı hücreli kanseri (OSHK) türünde erken teşhis zorlukları ve tedaviye direnç sorunlarına çözüm arayışları sonucunda doğduğunu belirtiyor.

• Erken teşhis hayat kurtarır.
• Tedaviye direnci azaltır.
• Kişiselleştirilmiş tedaviye olanak sağlar.

Dr. Erdağ, geliştirilecek teknoloji sayesinde kanserli hücrelerin floresan ve manyetik görüntüleme yöntemleriyle hassas ve erken evrede tespit edilebileceğini vurguluyor. Bu amaçla, kuantum noktaları ve şeker ligandları ile fonksiyonelleştirilmiş manyetik nanopartiküller kullanılacak.

Nanosistem Nasıl Çalışacak?

Projede geliştirilecek nanosistem, kanser hücrelerindeki belirli reseptörlere seçici olarak bağlanacak ve ferroptozis mekanizması aracılığıyla tedavi potansiyeli sunacak. Dr. Erdağ, nanosistemin sentezine henüz başlanmadığını ancak sistemin özgün bir yöntemle üretileceğini belirtiyor.

"Bu yapıların, kanser hücrelerindeki belirli reseptörlere seçici olarak bağlanması ve ferroptozis mekanizması aracılığıyla tedavi potansiyeli sunması hedefleniyor," diyor Dr. Erdağ.

Daha önce İsveç'te KTH Royal Teknoloji Enstitüsü'nde sentezlediği nanopartikülleri geliştirerek, bunları meme kanserinde soğuk plazmayla kombine edip etkilerini incelediğini belirten Erdağ, elde edilecek yeni yapının farklı reseptör ve ilaç kombinasyonlarıyla diğer kanser türlerine de uyarlanabileceğini kaydetti.

Klinik Araştırmalar Ne Zaman Başlayacak?

Çalışmanın laboratuvar (in vitro) ve hayvan (in vivo) deneylerinde güvenlik ve etkinlik testlerinden geçmesinin ardından klinik aşamaya geçilebilecek. İnsanlarda kullanım öncesi bu süreçlerin tamamlanması gerekiyor. Projeye, Biruni Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi'nden Dr. Öğretim Üyesi Büşra Doğan, Dr. Öğretim Üyesi Merve Yelkenci ve Kastamonu Üniversitesinden Doç. Dr. İdris Yazgan araştırmacı olarak katkı sağlıyor.

Dr. Erdağ, "Ekip çalışması ve disiplinler arası yaklaşımla projenin çok yönlü ilerleyeceğine inanıyoruz," diyor. Proje, aynı anda tanı ve tedavi imkanı sunarak kişiselleştirilmiş kanser tedavilerinin gelişimine önemli katkılar sağlayabilecek.

Bu çalışmalar, biyofiziksel yöntemlerin de kullanıldığı çok işlevli nanoterapötiklerin geliştirilmesi ve klinik araştırmalara geçiş süreci için sağlam bir bilimsel temel oluşturmayı amaçlıyor. TÜBİTAK'ın desteğiyle hayata geçirilen bu proje, ağız kanseri tedavisinde yeni bir umut ışığı olabilir.